AKCİĞER KANSERİ

BÖLÜM 1-

AKCİĞER KANSERİ GENEL BİLGİ

AKCİĞER KANSERİ

Akciğer Kanseri Nedir?

• Akciğer kanseri, yapısal olarak normal akciğer dokusundan olan hücrelerin ihtiyaç ve kontrol dışı çoğalarak akciğer içinde bir kitle (tümör) oluşturmasıdır.

Akciğer Kanseri Nasıl Oluşur?

• Akciğerleriniz göğsünüzde sünger benzeri 2 organdır. Sağ akciğerinizde lob adı verilen 3 bölüm vardır. Sol akciğeriniz ise 2 lobdan oluşur. Sol akciğer daha küçüktür çünkü kalp vücudun o tarafında daha fazla yer kaplar.
• Nefes aldığınızda, hava ağzınızdan veya burnunuzdan girer ve soluk borusu (Trakea, Nefes borusu) yoluyla akciğerlerinize iner. Trakea, akciğerlere giren ve daha küçük bronşlara bölünen bronş adı verilen tüplere ayrılır. Bunlar, bronşiol adı verilen daha küçük dallar oluşturmak için bölünür. Bronşiollerin sonunda alveoller olarak bilinen küçük hava keseleri bulunur.
• Alveoller, solunan havadan oksijeni kanınıza emer ve nefes verirken kandaki karbondioksiti giderir. Oksijen almak ve karbondioksitten kurtulmak akciğerlerinizin temel işlevidir.
• Akciğer kanserleri tipik olarak bronşları kaplayan hücrelerde ve bronşiyoller veya alveoller gibi akciğer kısımlarında başlar.

 

Akciğer Kanseri Çeşitleri Nelerdir?

• Akciğer kanserinin 2 ana sınıflandırması vardır:
  • Küçük hücreli dışı akciğer kanseri (KHDAK; NSCLC: non-small cell lung cancer): Tüm akciğer kanseri vakalarının %80-85’i küçük hücreli dışı akciğer kanseridir.
  • Küçük hücreli akciğer kanseri (KHAK; SCLC: small cell lung cancer): Akciğer kanserlerinin yaklaşık % 10-15’ini oluşturur.
  • Akciğer karsinoid tümörleri: Ana sınıflandırmanın dışında olan akciğer karsinoid tümörleri, akciğer kanserlerinin yaklaşık %5’ten azıdır.

Referanslar

https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/kanser-turleri/kanser-turleri/akci%C4%9Fer-kanseri.html

https://www.cancer.org/cancer/lung-cancer/about/what-is.html

https://www.cancer.net/cancer-types/lung-cancer-non-small-cell/introduction

https://www.cancer.net/cancer-types/lung-cancer-small-cell/introduction

https://www.cancer.org/cancer/lung-carcinoid-tumor/about/what-is-lung-carcinoid-tumor.html

 

 

BÖLÜM 2 –

AKCİĞER KANSERİ BELİRTİLERİ, RİSK FAKTÖRLERİ

Akciğer Kanseri Belirtileri Nelerdir?

• Akciğer kanserinin neden olduğu bulgu ve şikâyetlerin oluşumu için birkaç yıl geçer ve hastalık ileri evreye gelinceye kadar fark edilmeyebilir. Akciğer kanseri tanısı konulan hastalarda belirtiler tümörün akciğer içindeki yerleşimine, büyüklüğüne, yayılım yerine ve yayılma derecesine bağlı olarak çeşitlilik gösterir. Akciğer kanserlerinin en sık görülen belirtileri şunlardır;
  • Geçmeyen veya giderek kötüleşen öksürük
  • Öksürürken kan veya kanlı balgam çıkarmak
  • Derin nefes alırken, öksürürken veya gülerken kötüleşen göğüs ağrısı
  • İştahsızlık, halsizlik, yorgunluk ve kilo kaybı
  • Ses kısıklığı
  • Nefes darlığı
  • Sürekli tekrarlayan veya geçmeyen bronşit veya zatürre gibi akciğer enfeksiyonları

Akciğer Kanserinde En Önemli Risk Faktörü Nedir?

• Akciğer kanserinin gelişmesi için en önemli risk faktörü sigara içmektir. Sigara içenler için akciğer kanseri riski, yaşam boyu sigara içmeyenlere göre ortalama on kat daha yüksektir (hayatı boyunca 100’den az sigara içen bir kişi olarak tanımlanır). Risk; sigara miktarı, sigara içme süresi ve sigaraya başlama yaşı ile artar.
• Sigarayı bırakmak, kanser öncesi lezyonlarda ve akciğer kanseri geliştirme riskinde bir azalmaya neden olur. Sigara içenler, sigarayı bıraktıktan sonra yıllarca yüksek akciğer kanseri riski taşımaya devam ederler

Akciğer Kanserinde tütün ve tütün ürünleri kullanımı dışında görülen diğer risk faktörleri nelerdir?

• İleri yaş, çoğu kanser için en önemli risk faktörüdür. Akciğer kanseri için diğer risk faktörleri şunları içerir:
  • Tütün kullanımının geçmişi veya güncel kullanımı: sigaralar, pipolar ve purolar.
  • İkincil şekilde sigara dumanındaki kansere neden olan maddelere maruz kalma.
  • Asbest, arsenik, krom, berilyum, nikel ve diğer ajanlara mesleki maruziyet.
  • Radyasyona maruz kalma
  • Hava kirliliği olan bir bölgede yaşamak.
  • Ailede akciğer kanseri öyküsü.
  • İnsan immün yetmezlik virüsü enfeksiyonu.
  • Aşırı sigara içenlerde beta karoten takviyeleri

Referanslar

https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/kanser-turleri/kanser-turleri/akci%C4%9Fer-kanseri.html

https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/haberler/akciger-kanseri-farkindalik-ayi.html,

9.https://www.cancer.org/cancer/lung-cancer/detection-diagnosis-staging/signs-symptoms.html

https://www.cancer.gov/types/lung/hp/non-small-cell-lung-treatment-pdq#_48565_toc

https://www.cancer.gov/types/lung/patient/small-cell-lung-treatment-pdq

 

BÖLÜM 3-

AKCİĞER KANSERİ EVRELERİ

Akiciğer Kanseri Evreleri Nasıl Belirlenir?

• En sık kullanılan evreleme sistemi 3 temel bilgiye dayanır:
  • Ana tümörün boyutu ve kapsamı: Tümör ne kadar büyük? Yakındaki yapılara veya organlara dönüştü mü?
  • Yakındaki lenf düğümlerine yayılma: Kanser yakındaki lenf düğümlerine yayıldı mı?
  • Uzak bölgelere yayılma (metastaz): Kanser; beyin, kemikler, adrenal bezler, karaciğer veya diğer akciğer gibi uzak organlara yayıldı mı?

 

Akciğer Kanseri Evreleri Nelerdir?

KHDAK genel olarak 4 evreye ayrılır:

• Evre 1: Akciğer kanseri, herhangi bir lenf düğümüne yayılmamış ve bir cerrahın onu tamamen çıkarmasını mümkün kılan küçük bir tümördür. Tümör 3cm’den küçük veya 3-4 cm arasında olabilir.
• Evre 2: Yakındaki lenf düğümlerine yayılmamış 4 cm’den büyük ancak 5 cm veya daha küçük. 5 cm veya daha küçük ve lenf düğümlerine yayılmış. 5 cm’den daha büyük ve lenf düğümlerine yayılmamış bir tümör olabilir.
• Evre 3: Bu evre, tümörün büyüklüğüne ve kanserin hangi lenf düğümlerine yayıldığına bağlıdır. Evre III kanserler vücudun diğer uzak bölgelerine yayılmamıştır. Kanser sternuma, akciğer zarına, kalbe ya da büyük kan damarlarına yayılmış olabilir.
• Evre 4: Bu evre akciğer kanserinin diğer akciğerde 1’den fazla alana, akciğeri veya kalbi çevreleyen sıvının veya kan dolaşımıyla vücudun uzak kısımlarına yayıldığı anlamına gelir.

Referanslar

https://www.cancer.org/cancer/lung-cancer/detection-diagnosis-staging/staging-nsclc.html

https://www.cancer.net/cancer-types/lung-cancer-non-small-cell/stages

 

BÖLÜM 4-

KÜÇÜK HÜCRE DIŞI AKCİĞER KANSERİ

Küçük Hücreli Dışı Akciğer Kanser Oluşumu

• Küçük hücreli dışı akciğer kanseri (KHDAK), akciğerdeki sağlıklı hücrelerin değişip kontrolden çıkarak tümör, lezyon veya nodül adı verilen bir kitle oluşturmasıyla başlar.
• Bir akciğer tümörü, akciğerin herhangi bir yerinde başlayabilir. Bir tümör kanserli veya iyi huylu olabilir.
• Kanserli bir akciğer tümörü büyüdüğünde, kanser hücrelerini dökebilir. Bu hücreler kanda taşınabilir veya akciğer dokusunu çevreleyen lenf adı verilen sıvıda yüzebilir. Lenf, lenf düğümleri adı verilen toplama istasyonlarına akan lenfatik damarlar adı verilen tüplerden akar.
• Lenf düğümleri; enfeksiyonla savaşmaya yardımcı olan küçük, fasulye şeklindeki organlardır. Akciğerlerde, göğsün merkezinde ve vücudun başka yerlerinde bulunurlar. Akciğerlerden doğal lenf akışı göğsün merkezine doğrudur, bu da akciğer kanserinin neden önce oraya yayıldığını açıklar. Bir kanser hücresi, kan dolaşımı yoluyla bir lenf düğümüne veya vücudun uzak bir bölümüne hareket ettiğinde buna metastaz

 

Küçük Hücreli Dışı Akciğer Kanser (KHDAK) Çeşitleri

• En sık karşılaşılan küçük hücreli dışı akciğer kanseri türleri şunlardır:
  • Adenokarsinom (Non-skuamöz)
  • Skuamöz hücreli karsinom
  • Büyük hücreli karsinom

Referans

https://www.cancer.net/cancer-types/lung-cancer-non-small-cell/introduction

 

BÖLÜM 5-

KÜÇÜK HÜCRE DIŞI AKCİĞER KANSERİNDE TANI

Küçük Hücreli Dışı Akciğer Kanseri Tanısı

Teşhis testi seçerken doktorunuz şu faktörleri göz önünde bulundurabilir: Şüphelenilen kanser türü, belirti ve semptomlar, yaş ve genel sağlık durumu, daha önceki tıbbi test sonuçları. Aşağıda listelenen tüm testler her kişi için kullanılmayacaktır. Fiziksel muayeneye ek olarak KHDAK için olası tanılama seçenekleri aşağıdadır:

• Görüntüleme Taramaları: Görüntüleme taramaları çok önemlidir. Bununla birlikte, hiçbir test mükemmel değildir ve hiçbir tarama tek başına KHDAK’ı teşhis edemez. Bunu sadece biyopsi yapabilir. Göğüs röntgeni ve tarama sonuçları, kanserin nerede başladığı ve nerede yayıldığı hakkında eksiksiz bir hikâye oluşturmak için kişinin tıbbi geçmişi, fizik muayene, kan testleri ve biyopsi bilgileriyle birleştirilmelidir. Görüntüleme taramaları;
  • Bilgisayarlı Tomografi (CT) tarama. Doktorların bir akciğer tümörü ve/ veya akciğer kanseri metastazlarının boyutunu ve yerini görmelerine izin veren görüntüler üretir. CT taraması, farklı açılardan alınan x-ışınlarını kullanarak vücudun iç kısmının fotoğraflarını çeker. Bir bilgisayar bu resimleri herhangi bir anormallik veya tümörü gösteren ayrıntılı, 3 boyutlu bir görüntüde birleştirir. Tümörün boyutunu ölçmek için bir CT taraması kullanılabilir. Bazen, görüntü üzerinde daha iyi ayrıntı sağlamak için taramadan önce kontrast madde adı verilen özel bir boya verilir. Bu boya, hastanın damarına enjekte edilebilir veya yutulması için hap veya sıvı olarak verilebilir.
  • Pozitron emisyon tomografisi (PET) taraması: Genellikle PET-CT taraması adı verilen bir CT taramasıyla birleştirilir. PET taraması, vücut içindeki organ ve dokuların resimlerini oluşturmanın bir yoludur. Hastanın vücuduna az miktarda radyoaktif şeker maddesi enjekte edilir. Bu şeker maddesi, enerjiyi en çok kullanan hücreler tarafından alınır. Kanser enerjiyi aktif olarak kullanma eğiliminde olduğundan, radyoaktif maddenin daha fazlasını emer. Bir tarayıcı daha sonra bu maddeyi algılar ve vücudun iç kısmının görüntülerini üretir.
  • Manyetik rezonans görüntüleme (MRI) taraması: MRI, doktorların bir akciğer tümörünün ve/veya akciğer kanseri metastazlarının yerini görmesine ve tümörün boyutunu ölçmesine olanak tanıyan görüntüler üretir. Bir MRI, vücudun ayrıntılı görüntülerini üretmek için x-ışınlarını değil manyetik alanları kullanır. Daha net bir resim oluşturmak için taramadan önce kontrast madde adı verilen özel bir boya verilir. Bu boya, hastanın damarına enjekte edilebilir veya yutulması için hap veya sıvı olarak verilebilir. Bununla birlikte, MRI taraması, aldığınız her nefeste hareket eden akciğerleriniz gibi hareket eden vücut bölümlerinin fotoğraflarını çekmek için iyi çalışmaz. Bu nedenle, MRI nadiren akciğerlere bakmak için kullanılır. Beyne veya kemiklere yayılmış akciğer kanserini bulma konusunda yardımcı olabilir.
  • Kemik taraması: Kemik taraması, kemiklerin içine bakmak için radyoaktif bir izleyici kullanır. İzleyici, hastanın damarına enjekte edilir. Kemik bölgelerinde toplanır ve özel bir kamera ile tespit edilir. Sağlıklı kemik, kameraya daha açık görünür ve kanserin neden olduğu gibi yaralanma alanları görüntüde öne çıkar. PET taramaları, kemiklere yayılan KHDAK’ı bulmak için kemik taramalarının yerini alabilir.

 

• Doktorların akciğer kanserini teşhis etmek ve tedaviyi planlamak için doku toplamak için sıklıkla kullandıkları prosedürler aşağıda listelenmiştir:

 

• Biyopsi: Mikroskop altında incelenmek üzere az miktarda doku parçasının alınması işlemidir. Akciğer kanserinin alt tipini belirlemek ve ek moleküler testler yapmak için daha büyük bir tümör örneğine sahip olmak yararlıdır. Bu testleri yapmak için yeterince tümör çıkarılmazsa, başka bir biyopsi gerekebilir. Biyopsiden sonra, bir patolog numuneyi/numuneleri analiz eder. Patolog, hastalıkları teşhis etmek için laboratuvar testlerini yorumlama ve hücreleri, dokuları ve organları değerlendirme konusunda uzmanlaşmış bir doktordur.
• Bronkoskopi: Bronkoskopide doktor, ucunda bir ışık bulunan ince, esnek bir tüpü ağza veya burna, ana soluk borusundan aşağıya ve akciğerlerin solunum yollarına geçirir. Bir cerrah veya göğüs hastalıkları uzmanı bu prosedürü uygulayabilir. Göğüs hastalıkları uzmanı, akciğer hastalığının tanı ve tedavisinde uzmanlaşmış bir tıp doktorudur. Tüp, doktorun akciğerlerin içini görmesini sağlar. Tüpün içindeki küçük aletler, patoloğun bunları inceleyebilmesi için sıvı veya doku örneklerini alabilir.
• İğne aspirasyonu/çekirdek (core) biyopsisi: Cildi uyuşturduktan sonra, girişimsel radyoloji uzmanı hekim, test için akciğer tümörü örneğini çıkarır. Bu, numunenin ne derece büyük olduğuna bağlı olarak daha küçük bir iğne veya daha büyük bir iğne ile yapılabilir. Doktor, test için bir doku örneğini çıkarmak için iğneyi kullanır. Radyolog, iğneyi yönlendirmek için genellikle bir göğüs BT taraması veya floroskop adı verilen özel bir röntgen makinesi kullanır. Genel olarak, bir çekirdek biyopsi, bir iğne aspirasyonundan daha büyük miktarda doku sağlar.
• Torasentez: Göğüste cildi uyuşturduktan sonra, göğüs duvarından akciğer ile göğüs duvarı arasındaki sıvının toplanabileceği boşluğa bir iğne sokulur. Sıvı, patolog tarafından incelenir ve kanser hücreleri açısından kontrol edilir.
• Torakoskopi: Bu işlem ameliyathanede yapılır ve hasta, genel anestezi alır. Göğüs duvarının derisindeki küçük bir kesikten bir cerrah, göğsün iç kısmının incelenmesine yardımcı olmak için özel bir alet ve küçük bir video kamera yerleştirebilir. Hastalar bu işlem için genel anesteziye ihtiyaç duyarlar ancak kullanılan daha küçük kesiler nedeniyle torakoskopi ile iyileşme süresi daha kısa olabilir.
• Mediastinoskopi: Ameliyathanede gerçekleştirilen cerrahi bir işlemdir ve hastaya genel anestezi verilir. Bir cerrah, göğüs kemiğinin tepesinde küçük bir kesi yaparak göğüs kemiğinin altındaki göğsün merkezinde bulunan lenf düğümlerini inceler ve bir örnek alır.
• Torakotomi: Bu işlem bir ameliyathanede yapılır ve hasta, genel anestezi alır. Bir cerrah daha sonra göğüste bir kesi yapar, akciğeri doğrudan inceler ve test için doku örnekleri alır. Torakotomi, cerrahların bir akciğer tümörünü tamamen çıkarmak için en sık kullandıkları prosedürdür.

Referanslar

https://www.cancer.net/cancer-types/lung-cancer-non-small-cell/diagnosis

https://www.cancer.org/cancer/lung-cancer/detection-diagnosis-staging/how-diagnosed.html

 

BÖLÜM 6-

KÜÇÜK HÜCRE DIŞI AKCİĞER KANSERİ TEDAVİ SEÇENEKLERİ

Küçük Hücreli Dışı Akciğer Kanseri (KHDAK) Tedavi Seçenekleri (12,14)

• Tedavi seçenekleri ve önerileri, kanserin türü ve evresi, olası yan etkiler ve hastanın tercihleri ​​ve genel sağlık gibi çeşitli faktörlere bağlıdır. KHDAK’ı tedavi etmenin 5 ana yolu vardır: Bunlardan ilk ikisi ameliyat ve radyasyon tedavileri iken diğer üçü ilaç kullanılarak yapılan sistemik terapilerdir. (Kemoterapi, Hedefe yönelik tedavi, İmmünoterapi.)
• Sistemik terapi; kanser hücrelerini yok etmek için ilaç kullanılmasıdır. Bu tür ilaçlar, vücuttaki kanser hücrelerine ulaşmak için kan dolaşımı yoluyla verilir. Sistemik tedaviler genellikle kanserin ilaçla tedavisinde uzmanlaşmış bir tıbbi onkolog tarafından reçete edilir. Sistemik tedavi vermenin yaygın yolları arasında cilt altı (subkütan) enjeksiyon, ilacın bir serum torbasına eklenmesi sonrası damaryolu vasıtasıyla damara (intravenöz, IV) yavaş bir şekilde verilmesi, hap formunda ağız yoluyla kullanımı sayılabilir.

 

• Ameliyat: Ameliyatın amacı, akciğer tümörünü ve göğüste yakındaki lenf düğümlerini tamamen çıkarmaktır. Aşağıdaki ameliyat türleri kullanılabilir:

 

• Lobektomi: Akciğerlerin sağ akciğerde 3 ve sol akciğerde 2 olmak üzere 5 lobu vardır. Lobektomi, akciğerin tüm lobunun çıkarılmasıdır. Akciğer tümörü çok küçük olsa bile şu anda en etkili ameliyat türü olduğu düşünülmektedir.

 

• Kama rezeksiyonu: Cerrah, akciğerin tüm lobunu çıkaramazsa, tümörü sağlıklı bir akciğer sınırıyla çevrili olarak çıkarabilir.

 

• Segmentektomi: Bu, akciğerin bir lobunun tamamı çıkarılamadığında kanseri çıkarmanın başka bir yoludur. Segmentektomide cerrah, akciğerin kanserin geliştiği kısmını alır.

 

• Pnömonektomi: Tümör göğsün merkezine yakınsa, cerrah tüm akciğeri çıkarmak zorunda kalabilir.

 

Tekrarlama riskini azaltmaya yardımcı olmak için ameliyattan önce ve sonra ek tedaviler verilebilir.

İndüksiyon tedavisi olarak da bilinen neoadjuvan terapi, ameliyattan önce verilen bir tedavidir. Birincil tümörü tedavi etmenin ve nüks riskini azaltmanın yanı sıra, bu tür bir terapi ameliyatın kapsamını azaltmaya yardımcı olmak için de kullanılır.

Daha yaygın olarak, adjuvan tedavi alırsınız. Adjuvan tedavi, ameliyat sonrası verilen tedavidir. Ameliyattan sonra hâlâ vücutta bulunabilecek akciğer kanseri hücrelerinden kurtulmak amaçlanır. Bu, nüks riskini azaltmaya yardımcı olur; ancak her zaman kanserin geri dönme riski vardır.

Küçük hücreli dışı akciğer kanseri için (KHDAK) kullanılan bu tip adjuvan terapi, radyasyon terapisini ve kemoterapi, hedefe yönelik tedavi ve immünoterapi gibi sistemik tedavileri içerir.

• Radyasyon tedavisi:

Radyasyon tedavisi, kanser hücrelerini yok etmek için yüksek enerjili x-ışınlarının veya diğer parçacıkların kullanılmasıdır. En yaygın radyasyon tedavisi türü, vücut dışındaki bir makineden verilen radyasyon olan “harici ışın radyasyon” tedavisi olarak adlandırılır. Bir radyasyon tedavisi rejimi veya programı genellikle belirli bir süre boyunca verilen belirli sayıda tedaviden oluşur. Bu, birkaç günlük tedaviden birkaç haftaya kadar değişebilir.

• Ameliyat gibi, radyasyon tedavisi de yaygın kanseri tedavi etmek için kullanılamaz. Radyasyon tedavisi yalnızca kanser hücrelerini doğrudan radyasyon ışınının yolunda yok eder. Yolundaki sağlıklı hücrelere de zarar verebilir. Bu nedenle vücudun geniş alanlarını tedavi etmek için kullanılamaz.
• Bazen, vücudun sağlıklı kısımlarına zarar verme riskini azaltmak için radyasyon ışınının tam olarak nereye yönlendirileceğini planlamak için BT taramaları kullanılır. Buna “yoğunluk ayarlı radyasyon terapisi” veya “stereotaktik vücut radyasyon tedavisi” denir. Tüm hastalar için bir seçenek olmamakla birlikte erken evre hastalıklarda ve ameliyatın bir seçenek olmadığı küçük tümörlerde kullanılabilir.
• Yan Etkileri: Radyasyon tedavisi gören akciğer kanseri olan kişiler genellikle yorgunluk ve iştahsızlık yaşayabilirler. Boyuna veya göğsün ortasına radyasyon tedavisi verilirse, yan etkiler boğaz ağrısı ve yutma güçlüğünü içerebilir. Hastalar ayrıca radyasyon tedavisinin yönlendirildiği bölgede, güneş yanığına benzer cilt tahrişini fark edebilirler. Çoğu yan etki, tedavi bittikten hemen sonra kaybolur.
• Radyasyon tedavisi akciğeri tahriş ederse veya alevlendirirse, hastalarda aylar ve bazen radyasyon tedavisi bittikten yıllar sonra öksürük, ateş veya nefes darlığı gelişebilir.
• Radyasyon tedavisi, orijinal tümörün bulunduğu yere yakın akciğer dokusunda kalıcı skarlaşmaya da neden olabilir. Yara izi genellikle semptomlara neden olmaz. Ancak şiddetli yara izi, kalıcı bir öksürüğe ve nefes darlığına neden olabilir.
• Sistemik Terapi/Kemoterapi:

 

Kemoterapi, genellikle kanser hücrelerinin büyümesini, bölünmesini ve daha fazla hücre yapmasını önleyerek kanser hücrelerini yok etmek için ilaçların kullanılmasıdır. Tüm aşamalarda akciğer kanseri olan kişiler için hem yaşam süresini hem de yaşam kalitesini arttırdığı gösterilmiştir.

• Bir kemoterapi rejimi veya programı genellikle belirli bir süre boyunca verilen belirli sayıda döngüden oluşur. Adenokarsinom veya skuamöz hücreli karsinom gibi sahip olduğunuz akciğer kanseri türü, kemoterapi için hangi ilaçların önerildiğini etkiler.
• Akciğer kanserini tedavi etmek için kullanılan yaygın ilaçlar, birlikte verilen 2 veya 3 ilacı ya da kendi başına verilen 1 ilacı içerir.
• Tedavide sıklıkla kullanılan ilaçlar arasında karboplatin veya cisplatin, Dosetaksel Nab-paklitaksel , Paklitaksel , Pemetreksed , Vinorelbin yer alır.

 

• Yan Etkileri: Kemoterapi kan hücreleri, deri hücreleri ve sinir hücreleri dahil olmak üzere vücuttaki sağlıklı hücrelere zarar verebilir. Kemoterapinin yan etkileri kişiye ve kullanılan doza bağlıdır. Yan etkiler arasında; yorgunluk, düşük kan hücresi sayısı, enfeksiyon riski, ağız yaraları, bulantı ve kusma, iştahsızlık, ishal, ellerde ve ayaklarda uyuşma ve karıncalanma, saç dökülmesi sayılabilir.

 

• Sistemik Terapi/Hedefe yönelik tedavi:

 

Hedefe yönelik terapi, kanserin büyümesine ve hayatta kalmasına katkıda bulunan kanserin spesifik genlerini, proteinlerini veya doku ortamını hedefleyen bir tedavidir. Bu tür tedavi, kanser hücrelerinin büyümesini ve yayılmasını engeller ve sağlıklı hücrelere verilen zararı sınırlar.

 

• KHDAK için hedefe yönelik tedavi ile tedavi, bilimsel araştırmaların hızı nedeniyle hızla değişmektedir. Yeni hedefe yönelik tedaviler şu anda klinik deneylerde incelenmektedir.

 

• Monoklonal antikorlar ve tirozin kinaz inhibitörleri, ilerlemiş, metastatik veya tekrarlayan küçük hücreli olmayan akciğer kanserini tedavi etmek için kullanılan iki ana hedefe yönelik tedavi türüdür.

 

• Monoklonal antikorlar, laboratuvarda kanser dahil birçok hastalığı tedavi etmek için yapılan bağışıklık sistemi proteinleridir. Bu antikorlar, kanser hücrelerinde veya kanser hücrelerinin büyümesine yardımcı olabilecek diğer hücrelerde belirli bir hedefe bağlanabilir.

 

• Tirozin kinaz inhibitörleri, hücre zarından geçen ve kanser hücrelerinin büyümesi ve bölünmesi için ihtiyaç duyduğu sinyalleri bloke etmek için kanser hücrelerinin içinde çalışan küçük moleküllü ilaçlardır.

 

• Monoklonal antikor terapisi ve Tirozin kinaz inhibitörlerinin farklı çeşitleri vardır. Epidermal büyüme faktörü reseptörü (EGFR) inhibitörleri, Anaplastik lenfoma kinaz (ALK) inhibitörleri, ROS1 genetik değişikliklerini hedefleyen ilaçlar, BRAF V600E mutasyonunu hedefleyen ilaçlar, NTRK füzyonunu hedefleyen ilaçlar, Anti-anjiyogenez tedavisi vb. farklı ilaçlar kullanılmaktadır. (Daha fazla bilgi için: https://www.cancer.net/cancer-types/lung-cancer-non-small-cell/types-treatment; https://www.cancer.gov/types/lung/patient/non-small-cell-lung-treatment-pdq )

 

• Yan Etkiler: Yan etkiler hangi ilacın kullanıldığına göre değişiklik göstermektedir. Bu konuda en doğru bilgiyi tedaviyi uygulayan doktor verecektir.

 

• Sistemik Terapi/İmmünoterapi:

 

Biyolojik terapi olarak da adlandırılan immünoterapi, kanserle savaşmak için vücudun doğal savunmasını güçlendirmek için tasarlanmıştır. Bağışıklık sistemi işlevini iyileştirmek, hedeflemek veya eski haline getirmek için vücut tarafından veya bir laboratuvarda yapılan malzemeleri kullanır.

 

• PD-1 yolu, bağışıklık sisteminin kanser büyümesini kontrol etme kabiliyetinde çok önemli olabilir. Bu yolun PD-1 ve PD-L1 antikorları ile bloke edilmesi, bazı hastalar için küçük hücreli dışı akciğer kanserinin büyümesini durdurabilir veya yavaşlatabilir.

 

• Nivolumab, Atezolizumab, Durvalumab, Pembrolizumab gibi immünoterapi ilaçlarının kullanımı PD-1 yolunun engellenmesini  amacıyla kullanılır.
• Hedefe yönelik bir tedavi ile tedavi edilemeyen ileri KHDAK’lı çoğu insan için immünoterapi veya immünoterapi artı kemoterapi genellikle tercih edilen başlangıç ​​tedavisidir.
• Yan Etkiler: Farklı immünoterapi türleri farklı yan etkilere neden olabilir, ancak genel olarak ciddi yan etkiler kemoterapiden daha az yaygındır. Yaygın yan etkiler arasında cilt reaksiyonları, grip benzeri semptomlar, ishal, nefes darlığına neden olan akciğer iltihabı ve kilo değişiklikleri bulunur.

Referanslar

https://www.cancer.gov/types/lung/hp/non-small-cell-lung-treatment-pdq#_48565_toc

https://www.cancer.gov/types/lung/patient/non-small-cell-lung-treatment-pdq

BÖLÜM 7-

KÜÇÜK HÜCRELİ AKCİĞER KANSERİ

Küçük Hücreli Akciğer Kanser (SCLC, KHAK) Oluşumu

• KHAK, akciğerdeki sağlıklı hücreler değişip kontrolden çıktığında başlar ve tümör, lezyon veya nodül adı verilen bir kitle oluşturur. KHAK, akciğerin sinir hücrelerinde veya hormon üreten hücrelerinde başlar. “Küçük hücre” terimi, bir mikroskop altında görüldüğü şekliyle kanser hücrelerinin boyutunu ve şeklini ifade eder.
• Tüm akciğer kanserlerinin yaklaşık % 10 ila % 15’i küçük hücreli akciğer kanseridir.
• Bu tür akciğer kanseri, küçük hücre dışı akciğer kanserinden daha hızlı büyüme ve yayılma eğilimindedir. KHAK’lı kişilerin yaklaşık %70’i, teşhis edildikleri sırada zaten yayılmış olan kansere sahip olacaktır.
• Bir tümör, kanserli veya iyi huylu olabilir. Kanserli bir akciğer tümörü büyüdüğünde, kanser hücreleri dökülebilir. Bu hücreler kanda taşınabilir veya akciğer dokusunu çevreleyen lenf adı verilen sıvıda yüzebilir. Lenf, lenf düğümleri adı verilen toplama istasyonlarına akan lenfatik damarlar adı verilen tüplerden akar. Lenf düğümleri, enfeksiyonla savaşmaya yardımcı olan küçük, fasulye şeklindeki organlardır. Akciğerlerde, göğsün merkezinde ve vücudun başka yerlerinde bulunurlar. Akciğerlerden doğal lenf akışı göğsün merkezine doğrudur, bu da KHAK’ın neden önce oraya yayıldığını açıklar. Bir kanser hücresi, kan dolaşımı yoluyla bir lenf düğümüne veya vücudun uzak bir bölümüne hareket ettiğinde buna metastaz

 

Küçük Hücreli Akciğer Kanseri Tanısı

Her iki akciğer kanseri için de tanı yöntemleri benzerdir. (Bkz. Küçük hücreli dışı akciğer kanseri tanısı)

Küçük Hücreli Akciğer Kanseri Tedavileri

• Tedavi seçenekleri ve önerileri, kanserin türü ve evresi, olası yan etkiler ve hastanın tercihleri ​​ve genel sağlık gibi çeşitli faktörlere bağlıdır. KHAK’ı tedavi etmenin 4 ana yolu vardır: Bunlardan ilk ikisi ameliyat ve radyasyon tedavileri iken diğer ikisi ilaç kullanılarak yapılan sistemik terapilerdir. (Kemoterapi ve İmmünoterapi )
  • Ameliyat: Küçük Hücreli Dışı Akciğer Kanseri Tedavisi
  • Radyasyon tedavisi: Bkz. Küçük Hücreli Dışı Akciğer Kanseri Tedavisi
  • Sistemik Terapi/Kemoterapi:
• Kemoterapi programı genellikle belirli bir süre boyunca verilen belirli sayıda döngüden oluşur. Bir hasta bir seferde 1 ilaç veya aynı anda verilen farklı ilaçların kombinasyonlarını alabilir. (Detaylı bilgi için: https://www.cancer.gov/about-cancer/treatment/drugs/lung)
• Kemoterapi, hızla yayıldığı için KHAK için birincil tedavidir.
  • Sistemik Terapi/İmmünoterapi:
• Küçük Hücre Dışı Akciğer Kanseri Tedavisi. KHAK immünoterapi tedavisinde; Atezolizumab, Ipilimumab, Nivolumab, Pembrolizumab  kullanımı seçenekler arasındadır. (Detaylı bilgi için: https://www.cancer.gov/about-cancer/treatment/drugs/lung)

Referanslar

https://www.cancer.gov/types/lung/hp/non-small-cell-lung-treatment-pdq#_48565_toc

https://www.cancer.net/cancer-types/lung-cancer-small-cell/introduction

https://www.cancer.gov/types/lung/patient/non-small-cell-lung-treatment-pdq

https://www.cancer.gov/types/lung/patient/small-cell-lung-treatment-pdq

 

 

BÖLÜM 8-

AKCİĞER KANSERİ İLE İLGİLİ MERAK EDİLENLER

 

Akciğer Kanseri Görülme Sıklığı Nedir?

• Dünya çapında en yaygın kanser olan akciğer kanseri, her yıl yaklaşık 2,1 milyon insanı etkiliyor ve tahmini 1,7 milyon ölüme neden oluyor. (5)
• Akciğer Kanseri tüm dünyada meme kanseri ile birlikte en sık görülen kanserdir. (18)
• Akciğer kanseri hem dünya çapında hem de ülkemizde en fazla ölüme neden olan kanser türüdür. (19)
• Akciğer kanseri hem erkekler hem de kadınlar için kansere bağlı ölümlerde önde gelen nedenlerdendir. (5,8)

Akciğer Kanserinden Korunmak Mümkün mü? (22)

• Akciğer kanseri risk faktörlerinden kaçınmak ve koruyucu faktörleri arttırmak riskinizi azaltabilir. Risk azaltıcı ve koruyucu faktörler aşağıda kısaca belirtilmiştir:
• Sigara içmeyin; sigarayı bırakın.
• Pasif içicilikten kaçının.
• Evinizde Radon ölçümü yaptırın.
• İşte ve evde maruz kalabileceğiniz kanserojen maddelere karşı dikkatli olun.
• Sebze ve meyve yiyin.
• Alkol alımını kısıtlayın.
• Düzenli egzersiz yapın.
• Kanser taraması yaptırın.
• Vitaminler ve gıda takviyelerini dikkatli kullanın.

 

 

Akciğer Kanserinde Tarama Önemli Midir?

• “Düşük Doz Akciğer Tomografisi Kanser Taraması, Mortaliteyi Azaltmada ne Kadar Etkili?” konulu Nelson çalışmasının sonuçları erken tanı için BT taramanın faydalı olduğunu ve mortaliteyi azaltmakta olduğunu göstermiştir. (21) (Daha detaylı bilgi için https://ascopost.com/News/59300 )

 

Akciğer Kanserinde Tarama Kimlere Öneriliyor? (24)

• Düşük dozlu bilgisayarlı tomografi (BT) taraması yıllık tarama olarak;
  • 55-74 yaş arasında,
  • Şu anda sigara kullanan veya son 15 yıl içerisinde bırakmış olan,
  • En az 30 paket/yıl sigara kullanım öyküsü olan,
  • Mevcut kullanan ve sigara bırakma danışmanlığı alan hastalara önerilimektedir.

 

 

Referanslar

https://www.cancer.net/navigating-cancer-care/how-cancer-treated/immunotherapy-and-vaccines/understanding-immunotherapy#:~:text=Immunotherapy%20is%20a%20type%20of,find%20and%20destroy%20cancer%20cells

https://www.cancerresearch.org/immunotherapy/cancer-types/lung-cancer

https://gco.iarc.fr/today/data/factsheets/populations/792-turkey-fact-sheets.pdf

https://ascopost.com/News/59300

https://www.verywellhealth.com/tips-for-lung-cancer-prevention-2249286

https://www.cancer.org/health-care-professionals/american-cancer-society-prevention-early-detection-guidelines/lung-cancer-screening-guidelines.html

BROŞÜRÜMÜZÜ İNCELEMEK İÇİN LÜTFEN TIKLAYIN

Akciğer Kanseri Moleküler Testleri

Sigarayı bıraktıktan sonra

Sigara içmeyin

Sigaranın etkileri